29 Temmuz 2023 tarihli ve 2023/13 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, Resmî Gazete’de yayımlanarak kamu kurumlarının açık kaynak kodlu yazılımlara (AKKY) geçişini zorunlu kıldı. Bu hamleyle birlikte, hem bilişim harcamalarında tasarruf edilmesi hem üretici bağımlılığının azaltılması hem de siber güvenliğin güçlendirilmesi hedefleniyor.
Genelgenin Getirdikleri
Zorunlu Raporlama: Kamu kurumları; ticari lisanslı yazılımların AKKY muadilleriyle ne ölçüde değiştirilebileceğini analiz eden “AKKY Geçişi Analiz ve Yol Haritası Raporu”nu, Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından sunulan rehber ve şablona uygun şekilde hazırlayıp 9 ay içinde iletmekle yükümlü.Pardus – TÜBİTAK ULAKBİMLEXPERA
Bütçe Önceliği: Strateji ve Bütçe Başkanlığı, kurumların bütçe planlaması ve ödenek tahsisinde bu raporları göz önünde bulunduracak ve AKKY’ye geçiş projelerine öncelik tanıyacak.Pardus – TÜBİTAK ULAKBİMLEXPERA
Tedarik Tercihi: Teknik ve ekonomik açıdan mümkün olduğu sürece, yeni yazılım tedariklerinde ticari lisanslı yazılımlar yerine AKKY tercih edilecek. Lisanslı yazılım talep edilmesi durumunda, neden AKKY tercih edilmediği gerekçeli olarak açıklanmalı.LEXPERAPardus – TÜBİTAK ULAKBİM
Yerel Özelleştirme: Türkiye’de faaliyet gösteren yerli yazılım şirketleri tarafından geliştirilen, AKKY lisansı kullanmayan ama açık kaynak prensiplerine uygun çözümler de geçiş sürecinde değerlendirmeye alınabilir.LEXPERA
Koordinasyon: Kurumlar arası eşgüdüm, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından sağlanacak; rapor ve rehber gerektiğinde güncellenerek yayımlanmaya devam edecek.LEXPERAPardus – TÜBİTAK ULAKBİM
Proxmox: AKKY Dönüşümünde Güçlü Bir Araç
Proxmox Virtual Environment (VE), açık kaynaklı bir sanallaştırma platformudur. KVM ve LXC tabanlı sanal makineler ile konteynerlerin yönetimini kolaylaştırır ve kurumların altyapılarını esnek, güvenilir ve maliyeti düşük şekilde yapılandırmasına olanak tanır.Beyaz
Örnek olarak, Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın 2022 Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu’nda, Proxmox sanallaştırma sisteminin güncel versiyonunun kurulduğu ve hizmete alındığı belirtildi. Bu sayede bilişim altyapısında açık kaynaklı ve yerli çözümlere güçlü bir adım atıldığı anlaşılmaktadır.Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe
Neden Önemli?
Finansal Verimlilik: Açık kaynak kodlu sistemlerle lisans maliyetlerinden ciddi oranda tasarruf ediliyor. Diyanet İşleri Başkanlığı örneğinde yıllık 11 milyon TL’nin üzerinde tasarruf sağlandığı biliniyor.Haberler
Güvenlik ve Bağımsızlık: AKKY; üretici kilitlenmesi riskini azaltırken, kodun açık olması nedeniyle siber güvenlik zafiyetlerinin daha hızlı tespit edilmesine yardımcı olur.
Milli ve Kontrollü Yazılım Ekosistemi: Pardus gibi yerli ve milli açık kaynak projeleri destekleyerek kamu dijital servislerinin kapsayıcılığı artırılabilir.Pardus – TÜBİTAK ULAKBİMHaberler
Yönetişim ve Eşgüdüm: Kurumlar arası raporlama ve kaynak tahsisi mekanizmaları, geçişin sistematik ve ölçülebilir bir biçimde yürütülmesini sağlar.
Sonuç
Cumhurbaşkanlığı genelgesi, dijital dönüşümde açık kaynak kodlu yazılımlara geçişi stratejik bir politika olarak belirlerken; Proxmox gibi çözümler, bu dönüşümün teknik temelini oluşturuyor. Bilişim maliyetlerini düşürmek, tedarik bağımlılığını azaltmak ve siber güvenliği artırmak isteyen kamu kurumları için AKKY kullanımına geçiş artık hem zorunlu hem de fırsat dolu bir dönem başlattı.













